خرده فروشی

خرده فروشی یکی از اصلی‌ترین بخش‌هایی است که در زنجیره تأمین کالا قرار دارد و البته نقش اصلی را در رساندن کالا به مشتری ایفا می‌کند. این بخش می‌تواند قسمت عمده بازاریابی را برای کارخانجات و واحدهای تولیدی انجام دهد و محصولات جدید را به مشتریان معرفی کند.

ریتیل یا خرده فروشی چیست؟

 همه ما وقتی نیاز به کالایی داریم، هرگز به سراغ تولیدکننده اصلی نمی‌رویم؛ بلکه این خرده‌فروش‌ها هستند که این کالا را به‌عنوان واسطه از تولیدکننده یا واسطه‌ای دیگر تهیه کرده و در اختیار ما قرار می‌دهند. در زنجیره تأمین کالا که از تولیدکننده شروع شده و تا مصرف‌کننده نهایی ادامه پیدا می‌کند، آخرین حلقه، خرده‌فروشی است. به دلیل گستردگی این شغل و اهمیت آن در این زنجیره، از آن به‌عنوان صنعت ریتیل یا خرده‌فروشی یاد می‌شود.
این صنعت، امروزه یکی از صنایع اصلی در رساندن کالا به دست مصرف‌کننده است و نقش اصلی در جلب نظر خریدار به یک جنس را همین خرده‌فروش‌ها ایفا می‌کنند. گردش مالی بزرگ در این صنعت، اشتغال بسیاری از افراد در سراسر جهان به این شغل و تکمیل زنجیره تأمین، باعث بالا رفتن اهمیت این صنعت شده است.

ریتیل یا خرده فروشی چیست

 تاریخچه خرده فروشی

خرده‌فروشی از کجا شروع شد و چه کسانی مبدع این کار بودند؟ شاید بتوان گفت که از همان ابتدا که معامله کالا به کالا آغاز شد، خرده‌فروشی در این روند خرید و فروش مستتر بود. با این حال، از سال 1930، این صنعت به‌خوبی آغاز شد و جای خود را پیدا کرد. 
اولین جایی که وظیفه خرده‌فروشی را ایفا می‌کرد، فروشگاه والمارت در آراکانزاس آمریکا بود که فعالیت خود را از سال 1960 شروع کرد. این روند تا سال 1990 و تأسیس آمازون به شکل ابتدایی ادامه داشت و سپس در سال 1995، خرده‌فروشی اینترنتی پیشرفت بسیار چشمگیری کرد. 

انواع روش های عرضه محصولات در صنعت خرده فروشی

خرده فروشی یا ریتیل چگونه و از چه روشی محصولات را به دست مشتری نهایی می‌رساند؟ برای این کار، دو شیوه بسیار مرسوم وجود دارد که حتماً به‌خوبی با هردو آشنا هستید و از آن استفاده کرده‌اید. با این حال، نگاهی گذرا به این دو خواهیم داشت:

خرده فروشی به روش آنلاین 

از آنجا که از سال 1990 اینترنت وارد زندگی روزمره مردم دنیا شد، نمی‌توان تأثیر آن را در همه وجوه زندگی نادیده گرفت. با این همه، پیشرفت تکنولوژی نیز این استفاده را بسیار تسهیل کرد و باعث شد تا بتوان در خرده‌فروشی نیز از این روش بهره برد. با روی کار آمدن شرکت آمازون، دریچه‌ای به صنعت ریتیل باز شد و آن خرده فروشی آنلاین بود.
در این روش، دیگر نیازی نیست تا مشتری محصول را از نزدیک ببیند یا برای خرید به محل موردنظر برود؛ بلکه فقط با دیدن تصویر یا ویدیو از کالایی که قصد خریدش را دارد، با کمک چند کلیک، سفارش خود را ثبت کرده و محصول موردنظر در اولین فرصت به دستش می‌رسد.

 خرده فروشی به شیوه فیزیکی 

اصلی‌ترین شیوه خرده‌فروشی یا ریتیل، فروش فیزیکی است. در این روش، برخلاف روش آنلاین، شما با حضور در مکان خرده‌فروشی، محصول را بررسی کرده و آن را خریداری می‌کنید. خرده‌فروشی می‌تواند از هایپرمارکت و سوپرمارکت تا فروشگاه‌های زنجیره‌ای را شامل شود. این صنعت باعث رشد فروشگاه‌های زنجیره‌ای بسیاری در سراسر دنیا شده است که تأثیر آن را در نحوه خرید مشتریان نمی‌توان نادیده گرفت.

 تفاوت خرده فروشی و عمده فروشی 

درست است که می‌توان تفاوت این دو را از روی نام آن‌ها مشخص کرد؛ اما اصلی‌ترین تفاوتی که می‌توان برای این دو شغل در نظر گرفت، نه‌تنها حجم کالایی است که خرید و فروش می‌کنند؛ بلکه قیمت آن نیز می‌تواند باشد. افرادی که مشغول به کار عمده‌فروشی هستند، کالاهای موردنظرشان را در تعداد زیاد و با قیمت پایین خرید و فروش می‌کنند. این درحالی است که در ریتیل، تعداد کالای مبادله‌شده بسیار کم و قیمت آن نیز بیشتر است.
در عمده‌فروشی، کالا به مشتری نهایی نمی‌رسد؛ بلکه دلالان یا خرده‌فروش‌ها خریدار آن هستند. درمقابل، در خرده‌فروشی، کالا به دست افرادی می‌رسد که مصرف‌کننده نهایی محسوب می‌شوند. از طرف دیگر، عمده‌فروش‌ها درواقع خود، دلالانی هستند که کالا را از تولید‌کننده دریافت کرده و به خرده‌فروش یا واسطه‌ای دیگر می‌رسانند؛ ولی خرده‌فروش‌ها محصولات را از عمده‌فروش خریده و به مشتری تحویل می‌دهند.
نکته دیگر، قیمت فروش است. عمده فروشان برای یافتن مشتری که به‌صورت انبوه، کالا را از آنان خریداری کند، قیمت کمتری در نظر دارند، درحالی‌که خرده فروشان قیمت را بالاتر گفته و سود خود را نیز محاسبه می‌کنند. به همین دلیل است که افراد یا سازمان‌هایی که به واسطه حرفه خود نیاز به محصولات بسیار زیادی دارند، اغلب عمده فروشان را به‌عنوان فروشنده انتخاب می‌کنند.
در‌نهایت نیز به روش‌های بازاریابی خرده فروشی می‌رسیم که تقریباً می‌توان گفت در عمده فروشی اصلا کاربردی ندارد. مشتری افرادی که عمده فروشی می‌کنند، اغلب ثابت هستند و می‌دانند به کجا باید مراجعه کنند. درحالی‌که مشتری خرده‌فروش‌ها می‌توانند انتخاب خود را مدام تغییر دهند. درنتیجه، این خرده‌فروش‌ها هستند که بیشتر برای فروش خود دست به تبلیغات می‌زنند. 

عکسی از مغازه عمده فورشی

 زنجیره‌ تأمین کالا در خرده فروشی چگونه کار می کند؟

برای اینکه خرده‌فروش‌ها بتوانند کالای خود را تأمین کنند، باید به زنجیره تأمین کالا متصل شوند. این زنجیره از حلقه‌هایی تشکیل شده است که با تولیدکننده شروع شده و سپس کالا به عمده‌فروش می‌رسد. پس از آن، خرده‌فروشان کالا را از عمده‌فروشان دریافت کرده و به مصرف‌کنندگان تحویل می‌دهند. البته در این میان، ممکن است بارها کالا از یک دلال به واسطه‌ای دیگر منتقل شود؛ ولی زنجیره اصلی به این شکل است.
در این زنجیره، تولیدکننده به کمک مواد خام و متریالی که تهیه می‌کند، محصول موردنظر را تولید کرده و آن را به عمده‌فروشان می‌فروشد. این کالا با نرخ پایین یا تجاری به عمده‌فروشان تحویل داده می‌شود و سپس خرده‌فروشان آن را با قیمتی مشابه، از عمده‌فروش دریافت می‌کنند. خرده‌فروشان و واسطه‌ها می‌توانند چند دست، این کالا را بگردانند تا درنهایت به دست خرده‌فروش نهایی رسیده و او با قیمتی بالاتر به مصرف‌کننده برساند.

 خرده فروشی چگونه عمل می کند؟ 

این صنعت وظیفه دارد تا محصول موردنیاز مصرف کننده نهایی یا همان عموم مردم را از زنجیره کالا دریافت کرده و سپس در اختیار مشتری قرار دهد. او این محصول را اغلب از عمده‌فروش و گاه از خود تولیدکننده دریافت کرده و به تعداد موردنیاز مشتری، به او تحویل می‌دهد. آن‌ها کالا را به تعداد بسیار زیاد از عمده‌فروش دریافت می‌کنند و سپس به تعداد محدود و موردنیاز عموم مردم، البته با قیمتی بسیار بالاتر به دست مصرف‌کننده می‌رسانند. 

آن‌ها لازم است نیاز مردم را شناسایی کرده و بر اساس آن، کالا تهیه کنند. با این حال می‌توانند در این میان، برخی از کالاها را که موردنیاز نیست تهیه کنند و با کمک روش‌های بازاریابی، آن را به فروش برسانند. به این ترتیب، هم می‌توانند براساس نیاز مشتری گام بردارند و هم می‌توانند با نیازسازی، کالایی جدید را در سبد مشتریان قرار داده و باعث فروش یا رکود فروش یک محصول شوند.

مزایای استفاده از راهکار یکپارچه در مدیریت و موفقیت خرده‌ فروشی 

فروشگاه‌های خرده‌ فروش زنجیره‌ای برای اینکه بتوانند فروش بیشتری داشته باشند، نیاز است تا اطلاعات را از مشتریان دریافت کرده و سپس آن را برای رسیدن به یک راهکار یکپارچه سازمانی، تجزیه و تحلیل کنند. این راهکار برای یکپارچه‌سازی در مدیریت کل، مزایای بسیاری دارد که در زیر به چند نمونه اشاره می‌کنیم:

• تصحیح فرایندهای موجود: یکی از اصلی‌ترین مواردی که باید به آن اشاره کرد، این است که در این فروشگاه‌ها فرایندهای بسیار زیادی هست که هنوز نیاز به تصحیح دارد. همه مراحل، از سفارش‌گیری و صدور فاکتور گرفته تا صدور اسناد حسابداری، اگر با کمک راهکارهایی یکپارچه‌سازی شوند، هم از نیروی انسانی می‌توان بهتر بهره برد و هم مشتریان رضایت بیشتری خواهند داشت. دلیل آن نیز این است که در وقتتان صرفه‌جویی شده و زمان پردازش کاهش می‌یابد.
  
  
• توسعه با سرعتی بیشتر: اگر بدانید که قرار است دقیقا چه کاری انجام دهید و سازمان شما به چه سمتی در حال حرکت است، بهتر می‌توانید فرایندها را برنامه‌ریزی کنید و در نتیجه با سرعت بیشتری به شغل خود توسعه می‌دهید. همچنین هرکاری با برنامه‌ریزی دقیق پیش رفته و در وقت، هزینه و نیروی انسانی نیز صرفه‌جویی خواهد شد.

 بررسی انواع خرده فروشی 

درست است که گفتیم خرده‌فروش‌ها به‌صورت فیزیکی یا آنلاین خدمات خود را ارائه می‌دهند؛ اما این یکی از روش‌های خرده‌فروشی بود. خرده‌فروشی به‌صورت کلی دارای شیوه‌های متفاوتی است که به نوع فعالیت آن اختصاص دارد. آنچه در ادامه می‌‌خوانید، چند نمونه از انواع خرده فروشی است:

• خواربار فروشی: خواربارفروشی‌ها در واقع فروشگاه‌هایی کوچک هستند که تنها به فروش محصولات و نیازهای روزمره اختصاص دارند. 
• فروشگاه تخصصی: خرده فروش‌هایی که اغلب تمرکز خود را بر روی یک نوع یا دسته از یک کالای خاص معطوف کرده‌اند و به‌صورت تخصصی، تنها در همان حوزه فعالیت دارند از این قبیل خرده فروش‌ها هستند. فروش انواع پوشاک یا حتی دارو و کتاب در این دسته جای می‌گیرد.
• دپارتمان استور: فروشگاه‌های بسیار بزرگی که چندین حوزه و حیطه را در بر گرفته و کالاهای مختلف را در خود جای داده‌اند در این دسته جای می‌گیرند. درواقع آن‌ها محل فروش چند برند یا کالا هستند که مدیریت و سرپرستی‌شان به صورت واحد انجام می‌شود.
• سوپرمارکت: نسخه پیشرفته خواربارفروشی، سوپرمارکت‌ها هستند. این فروشگاه‌ها از نظر فضا بسیار بزرگ‌تر بوده و چیدمان آن‌ها به شکلی است که مشتریان بتوانند به‌خوبی، هم کالاها را بررسی کرده و هم خودشان محصول موردنیاز را انتخاب کرده و بردارند. با این حال، تمرکز تنها بر روی نیازهای اولیه نیست؛ بلکه اقلام غیرغذایی یا موادی که به سرعت مصرف می‌شوند نیز در حیطه فروش این فروشگاه‌ها هستند.
• فروشگاه تخفیفی: این دست از فروشگاه‌ها درواقع به شکل زنجیره‌ای ایجاد می‌شوند و تمرکز آن‌ها بر فروش حجم بالای کالا با قیمت پایین است تا بتوانند مشتری را جذب کنند. آن‌ها با حذف هزینه لوکس، خرید اعتباری از تأمین‌کنندگان و حذف واسطه‌ها می‌توانند با قیمت پایین‌تر این محصولات را تهیه کنند. این مورد را به‌تازگی در صنعت خرده فروشی در ایران می‌توانیم مشاهده کنیم.
• هایپرمارکت: ترکیبی از انواع فروشگاه‌ها تبدیل به هایپرمارکت می‌شود که امروزه شاهد آن هستیم. سوپرمارکت، دپارتمان استور، فروشگاه تخصصی و فروشگاه تخفیفی با یکدیگر ترکیب شده و هایپرمارکت را به همراه دارند. 
• فروشگاه کارخانه: تولیدکنندگان و کارخانه‌ها اغلب فروشگاه‌هایی دارند تا بتوانند به‌صورت مستقیم محصولات خود را به فروش برسانند. این محصولات با قیمت پایین و تولید کارخانه در اختیار افراد قرار می‌گیرد و سود بسیاری برای خود تولیدکنندگان دارد.
• خرده فروشی اینترنتی: برخی از کارخانه‌ها یا خرده‌فروشی‌ها از طریق سایت، فروش انجام می‌دهند. آن‌ها می‌توانند محصولات را با قیمتی کمتر از سایر خرده‌فروشی‌ها در اختیار فرد قرار داده و سپس درب منزل به آن‌ها تحویل می‌دهند.

هایپرمارکت‌ها از انواع خرده‌فروشی‌ها

 اصول خرده فروشی 

اگر تمایل دارید تا شما هم در این حوزه فعالیت خود را آغاز کنید، باید چند اصل کلی را در نظر داشته باشید تا بتوانید به بهترین شکل، این امر را پیش ببرید. اصول خرده فروشی چه هستند؟

• مشتری مداری: اولین مطلبی که باید به آن توجه کنید این است که همه هدف شما جلب رضایت مشتری باشد. اگر بتوانید مشتری خود را به‌خوبی بشناسید، مطمئناً کسب و کار شما رشد خواهد کرد.
• توجه به جزئیات: به جزئیات دقت کنید. این کار باعث می‌شود تا متوجه نکات اشتباه شده و دفعات بعدی، آن را تکرار نکنید. به این ترتیب، مشتریان از شما رضایت خواهند داشت. 
• آگاهی از اصول بازاریابی: برای اینکه بتوانید به‌خوبی فروش داشته باشید، به 4 اصل دقت کنید. این 4 اصل عبارت هستند از: 
• محصول: شامل تنوع در محصول و محصولات موردنیاز مشتری
• قیمت: ثابت بودن قیمت و در حد توان مشتری
• مکان: مکان فروشگاه شما باید در دسترس باشد یا وب سایت مناسب داشته باشید یا هر دو را لحاظ کنید.
• اطلاع رسانی: به هر طریقی که در توان دارید، اگر محصولی در شرایط خرید مناسبی است به اطلاع مشتری برسانید. روش های مختلف قفسه بندی فروشگاهی خرده فروشی نیز می‌تواند در اطلاع‌رسانی بهتر درباره محصولات، کمکتان کند.
• خدمات باکیفیت: خدماتی که به مشتری ارائه می‌دهید باید به سمت استانداردهای جهانی در حال حرکت باشد تا بتوانید آن‌ها را به مشتریان خود تبدیل کنید. 
• توجه به محل قرارگیری فروشگاه: اگر تمایل دارید فروش بیشتری داشته باشید، دقت کنید که موقعیت فروشگاه شما بسیار اهمیت دارد. بستگی به اینکه چه محصولی می‌فروشید، این موقعیت را در نظر بگیرید و اگر موقعیت مناسبی به دست نیاوردید آن را با وب‌سایت مناسب جبران کنید.

 شاخص خرده فروشی چیست؟ 

برای آنکه بتوان تقاضای مصرف‌کننده را در نظر گرفت و کالای نهایی را متناسب با نیاز مشتری تأمین کرد، حتماً به شاخص خرده‌فروشی نیاز دارید. این شاخص مجموعه‌ای از اطلاعات است که نشان می‌دهد حرکت بازار به کدام سمت است. در این شاخص، به‌صورت فصلی، ارزش کالاهایی که فروخته شده محاسبه می‌شود و این کار براساس فعالیت اقتصادی خرده‌فروشان صورت می‌گیرد.
این شاخص می‌تواند حرکت بازار را مشخص کرده و به این ترتیب، از نظر اقتصادی به تولید‌کننده و البته خرده‌فروش برای فعالیت بهتر کمک کند. هرچه شاخص خرده‌فروشی به سمت مثبت سیر کند، به معنی درآمد بیشتر است و اگر این شاخص به سمت منفی حرکت کند، نشان‌دهنده اقتصاد رو به افول یک کالا می‌تواند باشد. هرچه قیمت به شکل عمده‌تری تغییر کند، شاخص نیز تغییر چشمگیری خواهد داشت و اغلب بر اساس فروش در پمپ بنزین‌ها و خرده‌فروشانی بررسی می‌شود که محصولات غذایی می‌فروشند. 

 نقش تجارت الکترونیک در تغییرات خرده‌ فروشی‌ 

با همه‌گیری کرونا، یکی از اقدامات بسیار مهمی که در زمینه خرده‌فروشی انجام شد، پیشروی به سمت تجارت الکترونیک بود. به این ترتیب، دیگر اینکه شما در کدام محدوده جغرافیایی قرار دارید چندان اهمیتی نداشت؛ بلکه آنچه بیشتر مهم بود، رساندن کالای موردنظر افراد به دست آنان بود. این نوع از تجارت الکترونیک و سفارش‌گیری از این طریق باعث شد که خرده‌فروشی، مرز جغرافیایی را زیر پا گذاشته و رونق بسیار زیادی پیدا کند.
باوجود این، مشکل در زیرساخت‌ها، نرم‌افزارهای موجود در زمینه تجارت الکترونیک و مواردی از این دست، کار را تا حدودی پیچیده کرده است. البته بسیاری از شرکت‌ها با کمک خدمات انجام سفارش توانستند بر این مشکل پیروز شوند.

 انجام سفارش یا Order Fulfillment چیست؟

منظور از Order Fulfillment یا انجام سفارش، درواقع فرایندی است که در آن، کالا مراحلی را طی کرده تا به دست مشتری برسد. در این فرایند، کار با ذخیره‌سازی موجودی کالا شروع می‌شود و سپس به سمت مراحل دیگری مانند چیدن، بسته‌بندی، تحویل سفارش و خدمات پس از فروش پیش می‌رود که به‌صورت آنلاین انجام می‌شود. این روش به فروشگاه‌های بزرگ کمک کرد تا شیوه جدیدی را اتخاذ کنند.
در این شیوه، ابتدا مشتری سفارش خود را ثبت کرده و پس از پرداخت مبلغ، فرایند سفارش شروع می‌شود. به این ترتیب، دیگر نیازی به نگهداری در انبارهای بزرگ نیست؛ بلکه پس از پرداخت، کالا تهیه می‎شود، بسته‌بندی می‌شود و سپس آن را برای مشتری ارسال می‌کنند.

نکات مهم در خرده فروشی

برای شمایی که قرار است خرده فروش باشید، دانستن برخی نکات بسیار ضروری است. توجه داشته باشید که در نظر نگرفتن این نکات می‌تواند به کسب و کار شما ضرر و زیان بسیار زیادی بزند و مانع از پیشرفت شما شود. این نکات عبارت هستند از:

• اطلاعات خود را به‌روز کنید: اگر اطلاعات کافی در زمینه خرده‌فروشی، قوانین و مقررات، شاخص‌ها و اصول آن نداشته باشید، هرگز پیشرفت نمی‌کنید. باید از ورودی و خروجی اطلاع داشته باشید و بدانید که قرار است به کدام سمت حرکت کنید.
• رقبای خود را بشناسید: باید بدانید که رقبای اصلی شما چه کسانی هستند و از چه نکاتی برای پیشبرد اهداف خود کمک گرفته‌اند. اشتباهاتشان چه بوده است و از چه مسیری به سود بسیار رسیده‌اند. 
• با مشتریان خود ارتباط داشته باشید: بهترین کار این است که بدانید مشتریان شما دقیقاً چه می‌خواهند و چگونه رضایت آن‌ها جلب می‌شود. با داشتن این اطلاعات می‌توانید مسیر خود را مشخص کنید و در همان جهت حرکت داشته باشید.
• مسیر پولی خود را شناسایی کنید: دقت کنید که پولی که به دست می‌آورید کجا خرج می‌شود و در چه مسیری از دست می‌رود. اگر نتوانید این مسیر را به‌درستی بررسی کنید، مطمئناً به‌زودی ورشکست خواهید شد.
• مدیریت سالم داشته باشید: بهترین کاری که می‌توانید انجام دهید این است که به‌درستی تصمیم بگیرید، خدمات مناسبی به مشتریان ارائه دهید و منابع مالی و پولی را به‌خوبی مدیریت کنید. کارکنان خود را به‌خوبی بشناسید و با آنان به‌درستی برخورد کنید. به کارکنان خود آموزش بدهید تا بتوانند به‌خوبی با مشتریان ارتباط برقرار کنند. 

ساخت و اجرای انواع قفسه بندی خرده فروشی در فضاسازان

خرده فروشی ها همان محل‌هایی هستند که شما روزانه به آن‌ها سر می‌زنید و مواد و مایحتاج خود را از آن‌ها می‌‎خرید. این بخش به‌خوبی نیاز شما را می‌داند و اگر کالایی در جهت نیاز شما نباشد، شما را زیرکانه به آن سمت سوق می‌دهد. ما در این مقاله به مهمترین پرسش‌ها درباره خرده‌فروشی پاسخ دادیم. با خواندن این مقاله، برای جهش به یک دریای بزرگ آماده خواهید شد. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره خدمات فضاسازان به خرده‌فروش‌ها، مثل خدمات ساخت و اجرای قفسه‌بندی به بخش محصولات وب‌سایت ما سر بزنید یا با کارشناسان مجموعه تماس بگیرید.